Mijn internetsnelheden

▼ In de loop der jaren heb ik een flink aantal verschillende verbindingen naar het internet gehad, en uiteraard werden die steeds sneller. Toen ik ooit die lijn doortrok kwam ik uit op 256 terabit/s wanneer ik met pensioen ga. (De AOW-leeftijd was toen nog 65.)

Tijd om eens te zien of ik inderdaad nog steeds op dat pad zit. Alleen merkte ik dat ik niet echt helder meer had op welk moment ik wat voor lijn met wat voor snelheid had. Tijd voor wat uitzoekwerk dus, en ik zet het hier neer zodat ik het later weer terug kan vinden en kan lachen over hoe sloom alles was in het jaar 2021.

• 1993: 28 kbps. Toen je voor het eerst met SLIP kon inbellen bij XS4ALL. Waarschijnlijk was het 1993 en een 28k8 modem, kan me vergissen.
• 1995: 64 kbps ISDN.
• 1996: 64 kbps + 33 kbps. Naast mijn ISDN-lijn had ik een analoge huurlijn naar bART met daarop 33k6 modems. Dus ik was 24 uur per dag online zonder telefoontikken, maar kon inbellen met ISDN voor meer snelheid.
• 1998: 144 kbps. Dit was met Telindus 144 kbps baseband modems over een analoge huurlijn naar Pine Internet. Niet helemaal zeker over het jaar.
• 2003: 768/128 kbps ADSL over een ISDN-lijn via XS4ALL.
• 2004: 8/1 Mbps ADSL over ISDN via Leaseweb.
• 2008: 13/? Mbps ADSL via Tele2 in Spanje.
• 2012: 50/5 Mbps kabel via Ziggo.
• 2021: 300/30 Mbps, na min of meer jaarlijkse gratis upgrades van Ziggo.

  (Ik herinner me dat ik ergens rond 2000 - 2005 ook een tijdje zowel ADSL als kabel had, waarbij de ene 1 en de andere 2 megabit was. Ik kan alleen niks terugvinden over een kabelaansluiting in die tijd.)

  Hier in een grafiek. Groen is down-bandbreedte, blauw up-bandbreedte. De bolletjes geven aan wanneer ik overschakelde op een andere verbinding. Ik heb de lijnen doorgetrokken voor de duidelijkheid, uiteraard waren er ook tijden dat de snelheid een aantal jaar hetzelfde bleef.

  

  Op een logaritmische zie je de uploadsnelheid in een redelijk rechte lijn omhoog gaan van zo'n 30 kbps bijna 30 jaar geleden naar 30 Mbps nu. Dan gaat die 256 terabit dus nog zo'n 50 jaar duren—een paar jaar minder als we naar de downloadsnelheid kijken. Die maakt een éénmalige sprong in 2004, nadat ADSL en kabelinternet een stuk volwassener werden.

  Tot ongeveer 10 Mbps is een snelheidsverbetering goed te merken. Tussen 10 en 100 megabit al veel minder: er zijn geen of nauwelijks interactieve toepassingen die 100 Mbps nodig hebben, laat staan meer. Downloads (en uploads) worden natuurlijk nog wel sneller, maar meestal toch niet zo snel dat je erop gaat zitten wachten.

  Toch interessant dus dat de consumenten-ISPs nog hogere snelheden blijven uitrollen. Aan de andere kant: als op een enkele mega-downloader na klanten toch niet meer data gebruiken over een snellere lijn is gratis updates weggeven en met heel hoge snelheden adverteren natuurlijk een goede manier om te laten zien hoe stoer je bent.

  

  Ik kan nu 1000/50 Mbps over de kabel krijgen van Ziggo en 1000/500 via de glasvezel van KPN (waarbij je uit verschillende providers kan kiezen). Die 1 gigabit is natuurlijk wel een mooi rond getal, ik vraag me dus af of de race naar meer bandbreedte hierna even hard door zal gaan. 10 gigabit betekent flink wat apparatuur bij de consument vervangen Uiteindelijk zal het er wel van komen. Maar daarna...?

  Permalink - posted 2021-05-31

112-storing: hoe voorkomen we zulke problemen op het internet?

▼ Afgelopen maandagmiddag was er een grote storing in het telefonienetwerk van KPN, waarbij ondermeer het alarmnummer 112 zo'n drie uur niet bereikbaar was. Hoe kan het dat een telefoontje op een vaste lijn van KPN naar een meldkamer in de veiligheidsregio Groningen last heeft van dezelfde storing als een telefoontje van een Vodafone-gebruiker naar een meldkamer in de veiligheidsregio Limburg-Zuid? Dinsdag kwam het antwoord: een softwarefout. Het mocht niet baten dat het betreffende systeem viervoudig uitgevoerd was.

Intelligent network

In de telefonie is al vele jaren geleden het zogenaamde intelligent network ingevoerd. Voor die tijd waren vaste nummers gekoppeld aan wijkcentrales en mobiele nummers aan de mobiele operator. Als je dus van de ene kant van de stad naar de andere verhuisde, of van de ene mobiele operator naar de andere, dan kreeg je een nieuw nummer. Met IN was dat niet meer nodig: de telefooncentrale vraag aan een centrale database waar telefoontjes naartoe gerouteerd moeten worden. Probleem is wel dat het telefoonnetwerk nu afhankelijk is van een klein aantal centrale systemen. (En Voice over IP (VoIP) heeft dat versterkt.) Voorheen kon je nog binnen je eigen stadsdeel bellen zolang de wijkcentrale het deed, ook al lag de rest van het telefoonnetwerk plat.

Internetrouters worden afhankelijk van centrale systemen

We zien nu dezelfde ontwikkeling op ons af komen in de internetwereld. Van oudsher zijn we op het internet in het voordeel omdat organisaties zich tegelijk via meerdere service providers aan kunnen sluiten, zolang zij in staat zijn hun eigen BGP-routering te draaien. Maar nieuwe ontwikkelingen zoals SDN, software-defined networking, introduceren afhankelijkheden van centrale systemen. Maar bijvoorbeeld ook RPKI, een systeem om de routering op het internet te beveiligen tegen (onder meer) route leaks. Nu is het zo dat routers van verschillende organisaties routeringsinformatie uitwisselen via BGP, waarbij de routers zelf filters moeten hebben die zorgen dat ze alleen de juiste informatie doorgestuurd wordt. Dat gaat niet altijd goed, waardoor internetverkeer zomaar de verkeerde kant opgestuurd kan worden.

RPKI voorkomt dit door op een centrale plek filters te maken die dan naar de routers gestuurd worden. Aan de ene kant maakt het centraliseren van deze complexe taak en hem uitvoeren op servers die open source software kunnen draaien dit een stuk makkelijker, maar aan de andere kant, als zometeen die filters onmisbaar zijn om het internet te laten functioneren, hebben we het internet afhankelijk gemaakt een klein aantal servers die allemaal gebruik maken van een beperkt aantal softwarevarianten?

Die centrale functies helemaal buiten de deur houden zal niet lukken, want ze hebben enorme toegevoegde waarde en zijn veel makkelijker te implementeren dan regelmatig tientallen, honderden of zelfs duizenden routers van nieuwe functionaliteit te voorzien. Maar: maak je voor kritische functies niet afhankelijk van één softwareversie. En zorg dat routers hun basisfunctie ook op eigen kracht kunnen uitvoeren.

Crisismanagement en wat nu voor 112?

Nog een paar laatste woorden over het crisismanagement bij de 112-storing: dat ging niet bepaald volgens de regelen der kunst. Aan de ene kant begrijpelijk, want als je alles dubbel, driedubbel of zelfs vierdubbel uitvoert met protocollen om automatisch over te schakelen bij uitval, dan kan het eigenlijk niet anders dan dat wanneer het systeem alsnog uitvalt, dit komt door een stomme fout of een totaal niet te voorziene samenloop van omstandigheden. Voor alle te verwachten problemen is immers een backup-lijn/systeem aanwezig.

Aan de andere kant maakt de communicatie over dit incident pijnlijk duidelijk dat er geen enkele rekening gehouden is met mogelijke uitval van 112. Hopelijk wordt hier de juiste les uit getrokken: geen enkel systeem is onfeilbaar, zelfs niet als alle individuele componenten meervoudig uitgevoerd zijn. Als je afhankelijk bent van een softwaresysteem dan is een storing eens per vijf tot tien jaar ongeveer wel het maximaal haalbare. Op hoge toon van de leverancier eisen dat dit nooit meer voorkomt is dus een zinloze exercitie. Meer dan maatregelen om het oplossen van zo'n storing wat te versnellen zit er realistisch gezien niet in.

Het zou dus verstandig zijn als de andere mobiele netwerken de 112-meldkamers kunnen bereiken zonder afhankelijk te zijn van KPN. Daarmee is de kans op een gedeeltelijke 112-storing groter, maar een kans op een volledige 112-storing een stuk kleiner.

En: waarom kunnen we 112 alleen bellen? Voor de meeste gebruikers is hun telefonieaansluiting waarschijnlijk op dit moment (nog) wel betrouwbaarder dan hun internetverbinding, maar als je naast via de telefoon, 112 ook via een website en/of app zou kunnen bereiken, zitten niet langer alle eieren in één mandje.

Permalink - posted 2019-06-25